T.C.

YARGITAY

2. HUKUK DAİRESİ

E. 2013/19314

K. 2014/847

T. 20.1.2014

* KOCANIN ZİYNET ALACAĞI TALEBİ (Bağışlanan Malın Bağıştan Rücu Koşullarının Oluştuğundan Bahisle İadesi Talebi - Davaya Bakmaya Genel Mahkemelerin Görevli Olduğu)

* BAĞIŞTAN RÜCU (Davalı-Davacı Kocanın Ziynet Alacağına Yönelik İsteği Bağışlanan Malın Bağıştan Rücu Koşullarının Oluştuğundan Bahisle İadesi Davasına Genel Mahkemelerin Bakacağı)

* KOCANIN TALEP ETMİŞ OLDUĞU MADDİ TAZMİNAT (Düğün Sebebiyle Yaptığı Masraflar İçin Talep Edildiği - Karşı Davada Yatırılan Başvurma Harcı Dilekçedeki Bütün İstemleri Kapsadığı/Davalı-Davacı Kocanın İstemi Boşanmanın Eki Niteliğinde Maddi Tazminat Olmadığı - Nisbi Borca Tabi Olduğu)

* NİSBİ HARCA TABİ DAVA (Mahkemece Davalı-Davacı Kocaya Peşin Nispi Harcı Tamamlaması İçin Önel Verilmesi Yatırması Halinde Görev Hususunda Düşünülerek Bir Karar Verilmesi Yatırmaması Halinde Harçlar Kanununun 30. Md. Gereğince İşlem Yapılmak Üzere Hükmün Bozulması Gerektiği)

* DÜĞÜN SEBEBİYLE YAPILAN MASRAFLARIN TAZMİNİ İSTEMİ (Kocanın Talep Ettiği - Karşı Davada Yatırılan Başvurma Harcı Dilekçedeki Bütün İstemleri Kapsadığı/Davalı-Davacı Kocanın İstemi Boşanmanın Eki Niteliğinde Maddi Tazminat Olmadığı - Nisbi Borca Tabi Olduğu)

818/m.244

6098/m.295

492/m.30

ÖZET : Davalı-davacı kocanın ziynet alacağına yönelik isteği, 818 Sayılı Borçlar Kanununun 244. maddesine (6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu md.295) dayalı bağışlanan malın, bağıştan rücu koşullarının oluştuğundan bahisle iadesi talebinden ibarettir. Bu niteliği itibariyle davaya bakmaya genel mahkemeler görevlidir. Görev kamu düzenine ilişkindir. Mahkemece davanın her aşamasında kendiliğinden dikkate alınması zorunludur. Davacının bu istemi tefrik edilerek görevsizlik kararı verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm tesisi usul ve yasaya aykırıdır.

Davalı-davacı kocanın talep etmiş olduğu maddi tazminat düğün sebebiyle yaptığı masraflar için talep edilmiştir. Karşı davada yatırılan başvurma harcı dilekçedeki bütün istemleri kapsar. Davalı-davacı kocanın istemi boşanmanın eki niteliğinde maddi tazminat değildir. Nisbi borca tabidir. Mahkemece davalı-davacı kocaya peşin nispi harcı tamamlaması için önel verilmesi yatırması halinde görev hususunda düşünülerek bir karar verilmesi, yatırmaması halinde Harçlar Kanununun 30. maddesi gereğince işlem yapılmak üzere hükmün bozulması gerekmiştir.

DAVA : Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarda tarihi ve numarası gösterilen hüküm, davacı-davalı (kadın) tarafından vekalet ücreti yönünden; davalı-davacı (koca) tarafından ise her iki boşanma davası ile reddedilen maddi tazminat ve ziynet alacağı davası yönünden temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü:

KARAR : 1-) Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle davalı-davacı kocanın reddedilen boşanma davası sebebiyle gerekçeli kararın hüküm fıkrasında davacı-davalı kadın yararına maktu vekalet ücreti takdir edildiğinin anlaşılmasına göre davacı-davalı kadının tüm, davalı-davacı kocanın aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yersizdir.

2-) Davalı-davacı kocanın ziynet alacağına yönelik isteği, 818 Sayılı Borçlar Kanununun 244. maddesine (6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu md.295) dayalı bağışlanan malın, bağıştan rücu koşullarının oluştuğundan bahisle iadesi talebinden ibarettir. Bu niteliği itibariyle davaya bakmaya genel mahkemeler görevlidir. Görev kamu düzenine ilişkindir. Mahkemece davanın her aşamasında kendiliğinden dikkate alınması zorunludur. Davacının bu istemi tefrik edilerek görevsizlik kararı verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm tesisi usul ve yasaya aykırıdır.

3-) Davalı-davacı kocanın talep etmiş olduğu 11.000,00 TL. maddi tazminat düğün sebebiyle yaptığı masraflar için talep edilmiştir. Karşı davada yatırılan başvurma harcı dilekçedeki bütün istemleri kapsar. Davalı-davacı kocanın istemi boşanmanın eki niteliğinde maddi tazminat değildir. Nisbi borca tabidir. Mahkemece davalı-davacı kocaya peşin nispi harcı tamamlaması için önel verilmesi (Harçlar Kanunu madde 30 - 32) yatırması halinde görev hususunda düşünülerek bir karar verilmesi, yatırmaması halinde Harçlar Kanununun 30. maddesi gereğince işlem yapılmak üzere hükmün bozulması gerekmiştir.

SONUÇ : Temyiz edilen hükmün, yukarda 2. ve 3. bentlerde gösterilen sebeplerle davalı-davacı kocanın ziynet alacağı davası ile maddi tazminat istemi yönlerinden BOZULMASINA, bozma kapsamı dışında kalan tarafların temyizine konu diğer bölümlerinin yukarda 1. bentte gösterilen sebeple ONANMASINA, bozma sebebine göre davacı-davalı kadının ziynet alacağı davasında hükmolunan vekalet ücretine yönelik temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, aşağıda yazılı harcın Sakine'ye yükletilmesine, peşin harcın mahsubuna ve 119.00 TL. temyiz başvuru harcı peşin alındığından başkaca harç alınmasına yer olmadığına, temyiz peşin harcını yatıran Ahmet'e iadesine, işbu kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 20.01.2014 gününde oybirliği ile karar verildi.